خلاصه گزارش همایش معدنکاری دیجیتال؛ معدنکاری دیجیتال در ابتدای راه
فعالان بخش معدن و بازیگران حوزه فناوری‌‌‌های معدنی با ابهام بزرگی روبه‌رو هستند؛ ابهامی که ناشی از نقش و فعلیت سیاستگذار در تسهیل و ترویج فناوری هوشمند معدنکاری در کشور است. فعالان بخش معدن و صنایع معدنی، در نخستین همایش و نمایشگاه معدنکاری دیجیتال که روز گذشته در هتل المپیک برگزار شد، با اشاره به سه‌چالش عمده پیشروی کشور در مسیر رسیدن به مدیریت هوشمند معادن تاکید کردند، نسبت به آینده سرمایه‌گذاری در فناوری‌‌‌های نوین معدنکاری ابهامات بسیاری دارند.
از آنجا که مسائل پیشروی بسط و گسترش اینترنت نسل«۵» یا دسترسی پیوسته و فراگیر در کشور به اینترنت با چالش‌‌‌هایی روبه‌روست و سیاستگذار اقدامات مشخصی در راستای استفاده بخش معدن از فناوری‌‌‌های جدید انجام نداده است، نمیتوان انتظار داشت که کشور هم‌پای روند پرسرعت جهانی به اهداف خود در حوزه توسعه بخش معدن دست یابد. سخنرانان این همایش، سه‌چالش پیشروی کشور در مسیر تحول دیجیتال بخش معدن را «پذیرش فناوری و توسعه زیرساخت‌‌‌های جدید»، «توسعه پایگاه‌‌‌های داده و تجمیع و اعتبارسنجی آنها» به همراه «توسعه آموزش و ترویج فناوری» عنوان کردند.
مدیرعامل ذوبآهن اصفهان، در این همایش با اشاره به تلاش‌‌‌های صورت‌گرفته در حوزه هوشمندسازی معادن و صنایع معدنی مبتنی بر ترندهای فناورانه بیان کرد: بدیهی‌‌‌ترین نتیجه استفاده از فناوری‌‌‌های نوین صنعت نسل«۴»، بهبود خدمات ارائه‌شده به مشتریان است. ایرج رخصتی در راستای تحقق این موضوع، عنوان کرد: مسائل امنیتی و ریسک‌‌‌های آن، فرهنگ سازمانی، سرمایه‌گذاری اندک در تحول دیجیتال، رشد اندک زیرساخت‌‌‌های معدنکاری هوشمند، عدم‌مشارکت تصمیم‌گیرندگان این حوزه در روند تحول، پیچیدگی‌‌‌های مدیریت فناوری‌‌‌های جدید در کنار دیدگاه ضعیف نسبت به تجربیات کاربران نهایی موجب شده است تا تحول دیجیتال در بخش معادن و صنایع معدنی کشور به‌سختی پیش برود. وی یادآور شد: امروز وضعیت اکتشاف و کیفیت اکتشافات در ایران مساله است. از مجموع ۹۶۰هزار کیلومترمربع فضای قابل اکتشاف در کشور، تنها ۵درصد مورد اکتشاف قرار گرفته است. میانگین عمق اکتشاف در کشورهای پیشرفته حدود ۳۰۰متر و میانگین جهانی این مهم ۸۰متر است؛ اما در ایران معمولا اکتشافات خود را تا عمق بیش از ۱۰متر توسعه نمی‌‌‌دهیم.
سخنران دیگر همایش، مدیرعامل شرکت سنگ‌آهن مرکزی ایران بود که از کمبود دسترسی معدن‌کاران کشور به اینترنت انتقاد کرد. مجتبی حمیدیان با اشاره به ضرورت ورود همه‌جانبه به بحث معدنکاری دیجیتال در کشور گفت: معدنکاری دیجیتال نه‌فقط در ایران، بلکه در بسیاری از مناطق جهان هنوز پیشرفت چندانی ندارد؛ موضوعی که می‌تواند فرصت بزرگی برای ایران باشد. از آنجا که حجم سرمایه‌گذاری معادن در حوزه هوشمندسازی به ۴۰۰میلیارد دلار در سال می‌‌‌رسد، اکنون وقت تصمیم‌گیری است.
فکر میکنم باید نشست‌‌‌هایی بین سرمایه‌گذاران، معدن‌کاران و سیاستگذاران برگزار و طی آن تکلیف دیتاسنتر، اینترنت و متولیان توسعه ICT، سنسورها، تجهیزات و توسعه‌‌‌دهندگان بستر فناوری مشخص شود. امروز در شرایطی قرار داریم که برای دریافت یک‌خط اینترنت ساده روزها بین ارائه‌‌‌دهندگان اینترنت و سرورها در رفت‌وآمد هستیم. البته مسائل کشور را که با تحریم درگیر است درک میکنیم؛ اما از اینکه نهادهای بالادستی نقش‌آفرینی نمی‌‌‌کنند، متعجب هستیم. وی با اشاره به این موضوع که گویی حاکمیت در این فضا حضور و بروز چشمگیری ندارد، عنوان کرد: یکی از چالش‌‌‌های بزرگی که پیشروی توسعه معدنکاری هوشمند قرار دارد، امنیت و زیرساخت‌‌‌های وابسته به آن است که در سکوت خبری کامل قرار گرفته و کسی درباره آن حرف نمی‌‌‌زند و ارتباط دوطرف قطع است؛ حال آنکه یکی از مهم‌ترین پیش‌‌‌نیازها برای توسعه مدیریت هوشمند معدن است.
حمیدیان با انتقاد از رویکرد سنتی مدیران واحدهای معدنی گفت: سبک کنونی کار برخی از شرکت‌ها هنوز هم شبیه حجره‌‌‌داران قدیمی است، حال آنکه معدنکاری هوشمند تمام فضای معدن و روابط را تغییر می‌دهد. بنابراین شکل تعامل و رفتار ما باید تغییر کند. با اینکه تغییر مورد بحث سودآور است؛ اما بسیاری از مجموعه‌‌‌‌‌‌های معدنی قدیمی و ریشه‌‌‌دار تمایلی به فناوری و دانش ندارند. تاکید میکنم که اگر به سمت سرمایه‌گذاری مشترک در فناوری‌‌‌های نوین معدنکاری برویم و این حوزه را جدی بگیریم، از مهلکه پیشرو نجات پیدا میکنیم؛ در غیراین‌صورت این صنعت به‌عنوان آخرین لایه دفاعی اقتصاد کشور از دست خواهد رفت.
دیگر سخنران این همایش، امید اصغری دبیر همایش، مدیرعامل موسسه یونیدرو و عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران بود. وی گفت: کاهش عیار سنگ‌‌‌های معدنی در کنار نیاز بالا به آب و ضرورت معدنکاری در اعماق، ورود ایران را به مقوله معدنکاری دیجیتال ضروری ساخته است. از آنجا که روند کلی بهره‌‌‌وری در معادن ایران با چالش جدی روبه‌روست و دوره توسعه در معادن کشور طولانی و کند است، ورود به تحول دیجیتال ضرورت زیادی دارد. اصغری با اشاره به چشم‌‌‌انداز درآمد ۳/ ۲تریلیون دلاری تحول دیجیتال در جهان تا سال ۲۰۲۳ یادآور شد: باید نقش کشور در این حوزه به‌درستی تبیین شود.
وی گفت: طرحی در موسسه یونیدرو در دست تکمیل است که امکان‌‌‌سنجی و اجرای معدنکاری هوشمند در ایران را بررسی کرده است. در این بخش، ابتدا مباحث و مصداق‌‌‌های معدنکاری هوشمند مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، سپس دامنه‌‌‌ای از تکنولوژی‌‌‌های مورداستفاده در معدنکاری هوشمند معرفی شدهاند. در حال حاضر، این طرح در فاز میدانی قرار دارد و با بررسی معادن بزرگ کشور، در حال پایش هر یک از معادن کشور و تخمین ظرفیت پذیرش فناوری است. در حال حاضر نتایج طرح که در نتیجه بررسی بیشتر معادن کشور به دست آمده، نشان می‌دهد که امکان هوشمندسازی معادن وجود دارد؛ اما سه‌مشکل جدی در این مسیر پیشروی کشور است. زیرساخت‌‌‌های موجود در معادن، به‌خصوص اینترنت موضوعی است که مانع جدی توسعه معدنکاری دیجیتال است و تغییر آن باید به شکل جدی دنبال شود.
طبیعتا با توجه به ماموریت این همایش لازم است سلوشن پرووایدرها و شرکت‌هایی نظیر ایرانسل این کار را تسهیل و مشکل را برطرف کنند. بحث دوم مربوط به دیتابیس‌‌‌های مربوط به معادن است که در فعالیت‌‌‌های هوشمند نیاز است داده‌‌‌ها پس از تحلیل یکپارچه و اعتبارسنجی، به‌عنوان داده‌‌‌های اولیه و پایه، امکان تحول معدنکاری را فراهم کنند. به گفته اصغری، سومین مورد نیز آموزش تکنولوژی در معادن است؛ چرا که نگاه غالب در معادن، در حال حاضر نگاه تولید است، این در حالی است که تولید به هر شکلی که انجام شود، کسی حاضر به تغییر شرایط و بهبود آن نیست. دلیل این موضوع تداوم تولید معدنی و تصور وضعیت خوب بخش معدن است؛ حال آنکه شرایط به همین صورت باقی نخواهد ماند.
مدیرعامل موسسه یونیدرو با اشاره به پذیرش مساله معدنکاری هوشمند از سوی شرکت‌های معدنی، گفت: حضور سلوشن‌پرووایدرهایی نظیر ایرانسل در فضای معدن برای ایجاد و توسعه زیرساخت، از مهم‌ترین گام‌‌‌ها در مسیر نفوذ تحول دیجیتال نه‌فقط به معادن بزرگ ایران بلکه به دامنه وسیعی از معادن متوسط و کوچک کشور است. در واقع پذیرش به‌هنگام ضرورت تحول دیجیتال در معادن موضوع مهمی است که از طریق رویداد حاضر در دستور کار قرار دارد. به‌اشتراک‌گذاری تجربیات موفق و شنیدن جنبه‌‌‌های اقتصادی این تحول از زبان اهالی معدن و همچنین به‌کار گرفتن ظرفیت استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان از دیگر محورهای فعالیت این همایش و نمایشگاه است. به گفته اصغری، تلاش گسترده‌‌‌ای در این همایش صورت گرفته است تا با استفاده از نخبگان و کارشناسان حوزه معدنکاری دیجیتال به این موضوع پرداخته شود.
از جمله دکتر یحیی محمود راهبر بخش توسعه فناوری‌‌‌های نسل«۴» صنعت در واحد منابع طبیعی شرکت‌های آی‌‌‌بی‌‌‌ام و اکسنچر، علی سوفسطایی مدیر هوش مصنوعی شرکت واله، دکتر تقی رمضان‌زاده استاد دانشگاه آمستردام و مدیر آزمایشگاه تحول دیجیتال مرکز بازرگانی آمستردام، تین ماتیویوا متخصص حوزه هوش مصنوعی و موسس شرکت کامنی چین (KAMNI Chain Ltd) و علی سیامکی مدیر توسعه کسب‌وکار شرکت GKM Consultants در تورنتو کانادا برخی از کارشناسان و مدیرانی هستند که از نزدیک با هدایت پروژه‌‌‌های مربوط به تحول دیجیتال معدن، فضایی را برای یادگیری و به‌اشتراک‌گذاری تجربیات جهانی و ملی توسعه تحول دیجیتال بخش معدن فراهم کرده‌‌‌اند.
سروش فولادچی، مدیر توسعه دانش گروه رسانه‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد» هم در این همایش یادآور شد: معدن یکی از عوامل موثر بر توسعه اجتماعی، اقتصادی و انسانی است. از مقوله‌های حائز اهمیتی که در این برهه زمانی چالش‌‌‌هایی را برای صنعت معدنکاری ایجاد کرده است، می‌توان به افزایش میزان تقاضای جهانی برای مواد اولیه معدنی، کاهش عیار کان‌سنگ، بازار کار سخت‌‌‌گیرانه، الزامات و استانداردهای بالای تولید محصول و تاکید بر توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی اشاره کرد. وی تصریح کرد: هرچند چالش‌‌‌های دیگری برای بازار معدن و صنایع معدنی وجود دارد که در این بین، به رقابت بین‌المللی، تاثیر محدودیت‌های فنی بر مقیاس‌‌‌پذیری اقتصادی و تداوم کاهش قیمت کامودیتی‌‌‌ها (فلزات اساسی) می‌توان اشاره داشت. راهکار پیشنهادی برای مقابله با چالش‌‌‌های صنعت معدنکاری، ایجاد جریان اطلاعاتی آنی بین بخش برنامه‌‌‌ریزی منابع سازمانی (ERP) با سطوح متعدد فنی و پایین‌‌‌دستی محیط‌‌‌های معدنی است. مساله اصلی، نیاز بر پیاده‌سازی و ایجاد سیستم یکپارچه است. تحول دیجیتال و فناوری‌‌‌های انقلاب صنعتی چهارم شامل اینترنت‌اشیا (IoT)، هوش مصنوعی، اینترنت‌اشیای صنعتی (IIoT)، سیستم‌های سایبر-فیزیکی (CPS)، کلان‌داده و…، بهترین راه‌‌‌حل برای انجام این مهم در صنایع هستند.
این همایش که مراسم افتتاح آن با حضور مهدی کرباسیان مدیرعامل اسبق ایمیدرو، ایرج رخصتی مدیرعامل شرکت ذوبآهن، علیرضا بختیاری مدیرعامل گروه رسانه‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد»، محمد عزیزاللهی مدیرعامل همکاران‌سیستم، ابراهیم جمیلی رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران، مجتبی حمیدیان شرکت سنگ‌آهن مرکزی ایران، بهرام شکوری عضو اتحادیه صادرکنندگان معدنی، امید اصغری مدیرعامل موسسه یونیدرو و طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی برگزار شد، طی سه‌روز تلاش دارد ضمن تحلیل آخرین روندهای معدنکاری دیجیتال در جهان، شرایط کشور در این حوزه و پیش‌‌‌نیازهای جهش معدنکاری به نسل«۴» را بررسی و شرایط را برای تسهیل سرمایه‌گذاری در این بخش و رفع موانع توسعه معدنکاری هوشمند مهیا کند. از نکات جالب این همایش، می‌توان به سخنرانی یحیی محمود، مدیر ارشد اجرایی شرکت مشهور IBM در خصوص نحوه گذار بخش معدن به فرآیند هوشمندسازی معدنکاری اشاره کرد.
راه حل‌های جهانی برای معدنکاری هوشمند
یحیی محمود، از مدیران اجرایی شرکت IBM به‌عنوان سخنران ویژه همایش، مسیر جهانی معدنکاری هوشمند را تشریح کرد. او که توسعه‌‌‌دهنده فناوری در پروژه‌‌‌های اجرایی گروه اکسنچر (Accenture) است، گفت: در اولین گام باید جهت حرکت را پیدا کنیم؛ چرا که استراتژی‌‌‌های مختلفی برای معدنکاری دیجیتال وجود دارد، اما در نهایت مهم‌تر از هرچیز به مدیری نیاز است که بتواند عهده‌‌‌دار تغییر مسیر از معدنکاری سنتی به معدنکاری هوشمند شود. او می‌‌‌گوید باید ساده‌ترین مدل را پیدا کرد، همچنین تمهیدی برای عواقب و پیامدهای این تغییر مسیر اندیشید. هدایت معدنکاری دیجیتال باید به‌گونه‌‌‌ای باشد که کارگر معدن هم جای خود را در آن به‌خوبی پیدا کند. وی در ادامه گفت: تک‌‌‌تک حلقه‌‌‌های زنجیره در این مسیر از اهمیت برخوردار است و باید آن را مانند تجربه زیسته در نظر گرفت.
این مدیر ارشد عنوان کرد: بسیاری از مدیران، معدنکاری دیجیتال را نمی‌‌‌پذیرند و آن را چالشی در برابر خود می‌‌‌بینند که آنها را سردرگم می‌کند و با خود می‌گویند آیا همین مسیر کنونی را ادامه بدهم یا خطر کنم؟ پیشرو باشم یا پیروی کنم؟ محمود می‌‌‌گوید: در سال‌های گذشته تغییرات زیادی در جهان اتفاق افتاده و ساختار شرکت‌ها تغییر کرده است؛ از جمله در بخش منابع طبیعی و معادن.
به گفته محمود، مساله مهم برای بخش پیشروی معدنی، اتوماسیون فرآیندهای داخلی و پایه است. در معدنکاری دیجیتال، هماهنگ کردن همه فرآیندها با یکدیگر مهم است، یعنی چطور با عملیات متمرکز، کل فرآیند استخراج را دیجیتال کنیم. به گفته او جنبه دیگر در معدنکاری هوشمند، کارآیی عملیاتی و ارائه خدمات و محصولات جانبی جدید است؛ چون هر کس طبیعتا می‌‌‌خواهد سرمایه‌گذاری را با هدف درآمدزایی انجام دهد. مدیر اجرایی شرکت IBM ادامه داد: به‌مرور نیاز به مهارت‌‌‌های دیجیتال همه‌جا احساس خواهد شد. امروز دیگر فقط یادگیری فن مهندسی کافی نیست؛ بلکه آموزش نرم‌‌‌افزاری هم باید دنبال شود. مثلا مهندس زمین‌‌‌شناسی باید بار دیگر آموزش ببیند و این بار با تکنولوژی نرم‌‌‌افزاری آشنا شود.
وی گفت: باید نیروی انسانی برای این کار تربیت شود؛ چون نمیتوان برای همیشه کار را برون‌‌‌سپاری کرد. در کار میدانی ظرفیت‌‌‌های درونی باید مورد توجه باشد؛ توجه به همه این موارد، یعنی توجه از زاویه مدیریت زنجیره. او انقلاب دیجیتال را چهارمین انقلاب صنعتی جهان عنوان کرد و افزود: اولین انقلاب صنعتی در قرن ۱۸ بر تولید انبوه تمرکز داشت و انقلاب چهارم بر ابراتصال‌ها متکی است. مدیر اجرایی شرکت IBM با اشاره به رشد تصاعدی دانش در یک‌دهه اخیر اظهار کرد: در دنیای جدید دیگر نیازی به ابررایانه‌‌‌ها نداریم و با رایانه ساده، پردازش بیشتری انجام می‌شود.
محمود به بحث ادغام نیز اشاره کرد که به دو صورت عمودی و افقی انجام می‌شود و افزود: در ادغام عمودی زنجیره فعالیت‌‌‌ها ادغام می‌شود و در ادغام افقی کارخانه‌های مختلف با یکدیگر ادغام می‌‌‌شوند و ادغام کامل، کل زنجیره تامین را شامل می‌شود و در عمده کشورهای بزرگ دنیا این مسیر پیگیری می‌شود؛ ازجمله چین، کره، ژاپن و آمریکا. او با بیان اینکه بحث اتوماسیون را باید در تمام زنجیره اعمال کرد، توضیح داد: اکنون در عملیات استخراج کامیون‌‌‌ها هم با سیستم اتوماسیون کار می‌کنند که هم سبب می‌شود تصادفی رخ ندهد و هم هزینه‌‌‌های حمل‌ونقل کاهش می‌‌‌یابد. به علاوه در دورافتاده‌‌‌ترین مکان‌‌‌ها و سخت‌‌‌ترین شرایط نیز امکان استخراج فراهم می‌شود. محمود ادامه داد: مجموع این اتفاقات موجب افزایش ارزش زنجیره تولید می‌شود. در معدنکاری کاملا هوشمند حتی لوازم و ابزار نیز هوشمند هستند، مانند کلاه‌‌‌ها و جلیقه‌‌‌ها که باعث می‌شود صدمات به حداقل برسد و این مساله جدا از بحث انسانی به‌جز معدن برای صنعت بیمه هم اهمیت دارد.
مدیر اجرایی شرکت IBM ریسک عمده معدنکاری هوشمند را حفط ایمنی و امنیت فضای سایبری در برابر حملات دانست و افزود: در مجموع برای انجام چنین کاری نخست باید زیرساخت‌‌‌ها را فراهم کنیم و در زیرساخت‌‌‌ها نخست باید اینترنت متناسب داشت. محمود در نهایت گفت: فهم این نکته ضروری است که اکوسیستم در حال تحول است و نقشه این تغییر و تحول ایستا نیست، بلکه داینامیک و در حال تغییر مداوم است و نباید از این مساله متعجب شد.
یک تجربه ایرانی از معدنکاری دیجیتال
مدیرعامل ذوبآهن اصفهان، در بحث تحول دیجیتال از نقش دانش در هوشمندسازی گفت و تکنولوژی روز را سبب افزایش بهره‌‌‌وری و کاهش ریسک دانست. به گفته ایرج رخصتی، تحولات امروز لازمه جوامع بشری هستند و سال‌هاست که شروع شده است و اگر هم از آن پیروی نکنیم، خسارت می‌‌‌بینیم. این مدیر ارشد حوزه معدن همچنین بیان کرد: صنایع ما به‌نسبت عقب نیستند؛ اما معادن از این تحولات عقب مانده‌‌‌اند.
او بهینه‌‌‌سازی شاخص‌‌‌های کلیدی را بسیار مهم توصیف کرد و ادامه داد: باید به سمت اکوسیستم‌های جدید پیش برویم. وی در ادامه گفت: ذوبآهن این کار را از سال‌های گذشته شروع کرده است و اکنون سیستم‌های پیشرفته‌ای در ذوبآهن وجود دارد. به گفته رخصتی، اگر مدیریت و تولید سنتی این تحول را بپذیرند، در بهره‌‌‌وری و تولید، معجزه رخ می‌دهد؛ اما نوعی ماندگاری و ایستایی وجود دارد که مساله‌ای فرهنگی است. مدیرعامل ذوبآهن اصفهان، محدودیت‌های بودجه‌‌‌ای را نیز بی‌‌‌اثر ندانست و گفت: هنگامی که چنین اتفاقی رخ می‌دهد، معمولا تحول دیجیتال به آخر صف اولویت‌‌‌ها رانده می‌شود. رخصتی در ادامه به مشکل زیرساخت‌‌‌های غیرقابل انعطاف اشاره کرد و عدم‌مشارکت رهبران صنایع و تصمیم‌گیران اصلی را از مشکلات اساسی کار تحول دیجیتال و استفاده از دانش جوانان را در این زمینه موثر دانست.
مدیرعامل ذوبآهن اصفهان با اشاره به تجربه ذوبآهن در هوشمندسازی در قسمت‌‌‌های لجستیک و حمل بار اظهار کرد: باید هرچه بیشتر به سمت استفاده از هوش مصنوعی حرکت کرد و انبارداری هوشمند را بخشی از این کار دانست. او گفت: اقتصاد ایران باید از اقتصاد نفتی به سمت اقتصاد معدنی برود و برای این کار نیاز است که رویکرد تغییر کند. رخصتی با ارائه آماری از بخش معدن ایران، افزود: ۹۶۰هزار کیلومترمربع اکتشاف اولیه شده است که در۱۰درصد از کل آن عملیات انجام می‌شود. به گفته مدیرعامل ذوبآهن اصفهان، کل پروانه‌‌‌های بهره‌‌‌برداری صادرشده ۱۲هزار عدد است که از این میزان ۷هزار پروانه فعال هستند و مساحت آن ۵درصد از کل مساحت کشور است. وی این مساله را نشانی از قفل‌شدن سرمایه ملی دانست. رخصتی همچنین به بحث کیفیت کار معدنی اشاره کرد و گفت: میانگین عمق در کشورهای پیشرفته ۳۰۰متر است و در کل دنیا به۸۰متر می‌‌‌رسد؛ در حالی که این میزان برای ایران ۱۰متر است که نیاز به تحول جدی در این زمینه را نشان می‌دهد و با استفاده از فناوری‌‌‌های نوین می‌توان به آن رسید. به گفته این مدیر ارشد حوزه معدن، راه نجات یعنی دیجیتالی‌شدن، در بخش سخت‌‌‌افزار و نرم‌افزار در ایران اوضاع خوبی ندارد.
معدنکاری در عصر زندگی دیجیتال
ابراهیم جمیلی، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران، دیگر سخنران این همایش بود. وی هوشمندسازی صنعتی به همراه مسوولیت اجتماعی را از حوزه‌هایی دانست که اتاق در آن وارد شده است و قصد فرهنگ‌‌‌سازی در این زمینه را دارد. به گفته جمیلی، زندگی دیجیتال اتفاقی است که در جهان در حال رخ دادن است و تحولی است که در اقتصاد، معدن و صنعت رخ داده است. رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران، در ادامه عنوان کرد: حرکت به این سمت حرکت به سمت یک مجموعه جهانی است و نباید از آن، جا بمانیم و ضروری است به این مجموعه جهانی بپیوندیم. به گفته جمیلی، بهینه‌‌‌سازی استانداردها و شفافیت، جزئی ضروری در این کار است. یکی از دردهای جامعه ما شفافیت است.
او پیشروی در این مسیر را پیشگیری از خطاهای پیشین دانست و گفت: باید در این مسیر چابک بود. رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران، به چهار بخش مهم معدنکاری هوشمند که شامل روباتیک، اتوماسیون و جمع‌‌‌آوری داده، واقعیت افزوده و پرینت سه‌بعدی است، اشاره کرد و افزود: همه این بخش‌ها مهم هستند و یکی بر دیگری رجحان ندارد. وی با اشاره به مباحثی که درباره معدنکاری دیجیتال مطرح می‌شود، با لحنی انتقادی گفت: ما برای این کار نه زیرساخت و ماشین‌‌‌آلات داریم و نه در لجستیک پیشروی کرده‌‌‌ایم که بخواهیم خودمان را با دنیا مقایسه کنیم. به همین دلیل راه زیادی پیشرو داریم. جمیلی در ادامه پرسشی مطرح کرد و گفت: آیا پلتفرم‌‌‌های ما با هوش مصنوعی تطابق دارند؟ آیا در بخش فناوری آموزش مناسبی دیده‌‌‌ایم؟
جمیلی ضمن اشاره به مهاجرت گسترده نیروهای متخصص بخش معدن و فناوری معدنکاری گفت: با توجه به وقوع مهاجرت‌‌‌های گسترده نیروی کار متخصص، نه در یک‌دهه آینده، بلکه در همین یکی دو سال آینده با مشکل جدی روبه‌رو خواهیم شد. وی در عین حال ادامه داد: در بخش ایمنی رتبه خوبی داریم که اگر محافظت نشود ممکن است آن را هم از دست بدهیم. رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران، در حوزه صنعت، محیط‌زیست پایدار را مثال زد که هیچ جایگاهی ندارد. او در پایان مباحث خود گفت: امکان سرمایه‌گذاری بیشتر دولت در این زمینه وجود ندارد و نباید منتظر اقدامات دولت ماند. اگر دولت فقط بستر اینترنت را فراهم کند، کافی است.
از رهبری دیجیتال تا معدنکاری دیجیتال
مدیرعامل شرکت همکاران‌سیستم نیز با اشاره به زمینه‌‌‌های توسعه فناوری تولید معدنی در جهان، به تحلیل وضعیت ایران و ضرورت تحول در کسب‌وکارهای معدنی پرداخت و گفت: اولین نکته‌‌‌ای که مناسبت دارد در اینجا درباره آن صحبت شود، چیستی عصر دیجیتال و تحولات ناشی از آن است. لازم است تصریح کنم که باید در برخورد با معدنکاری هوشمند و دیجیتالی‌شدن جهان رویکردی کل‌‌‌نگر داشت تا تمام عوامل سازمان را در برگیرد و به‌عنوان یک‌باور مدیریتی، از زوایای مختلف، مسیر کمک به توسعه کسب‌وکار از محل تحول دیجیتال را فراهم سازد. محمد عزیزاللهی که از زاویه تحول دیجیتال به تحلیل معدنکاری دیجیتال پرداخت، یادآور شد: یک رهبر دیجیتال هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شود، نخستین کاری که می‌کند این است که از خود می‌‌‌پرسد باید با چه افراد جدیدی ارتباط برقرار کنم یا به کدام بازارها می‌‌‌توانم خدمات خود را ارائه کنم.
در واقع، چارچوبی که در رهبری دیجیتال شکل گرفته، این است که محدودیت‌ها از بین رفته است. با فکر کردن به وضعیتی فراتر از صنعت یا بازارها، به‌راحتی این امکان برای رهبران دیجیتال فراهم می‌شود که به منابع انسانی به شکل دیگری نگاه کنند یا اهداف متفاوتی را برای کسب‌وکار خود متصور شوند. مدیرعامل شرکت همکاران‌سیستم با اشاره به اثر دیجیتالی‌شدن اقتصاد بیان کرد: وقتی به دیجیتالی شدن کسب‌وکار خود می‌‌‌پردازید، لازم است تمام ذی‌نفعان شما همراه این جریان و این تغییر، حرکت کنند تا به شکل گرفتن وضعیت جدیدی که تحول را به پیش برد، یاری برسانند. رهبران دیجیتال استعدادها را شناسایی و شکوفا و رهبران آینده را تربیت می‌کنند. دلیل این موضوع به این حقیقت برمی‌‌‌گردد که در تحول دیجیتال صرفا یک کسب‌وکار را تغییر نمی‌‌‌دهید؛ بلکه اکوسیستم تازه‌ای را خلق می‌کنید و مدل کسب‌وکار نوینی را به وجود می‌آورید.
او ادامه داد: باید به مقوله تحول دیجیتال به عنوان چیزی فراتر از مقولات ساده نگاه کرد. اتفاق جالبی که از زاویه انقلاب دیجیتال رخ داده، این است که به فاصله تنها دوسال، وقوع پاندمی کرونا باعث شد تا حوزه آی‌‌‌تی و دیجیتال چهره دیگری از خود به نمایش بگذارد که برای بسیاری از تحلیلگران، این سطح از تحولات غیرقابل پیش‌بینی بود. اگر پیش از پاندمی کسی به مدیران شرکت‌ها درباره دورکاری و هدایت امور از راه دور می‌‌‌گفت، قطعا پاسخ منفی به این موضوع می‌‌‌داد؛ اما دیدید که حجم عظیمی از وبینار، سمینار، محتوای علمی و تغییرات فناورانه در این دوره اتفاق افتاد که جهش حرکت تحول دیجیتال را دو تا سه‌برابر کرد. کسب‌وکارها هم تغییراتی جدی به خود دیدند.
منبع: دنیای اقتصاد
